ธรรมศึกษา ชั้นเอก
ปัญหา วิชาเรียงความแก้กระทู้ธรรม
ระดับอุดมศึกษาและประชาชนทั่วไป
สอบในสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๖๗
อจฺจยนฺติ อโหรตฺตา ชีวิตํ อุปรุชฺฌติ
อายุ ขียติ มจฺจานํ กุนฺนทีนํว โอทกํ.
วันคืนผ่านไป ชีวิตย่อมสิ้นไป อายุของสัตว์ย่อมปมดไป
เหมือนสายน้ำลำธารเล็กๆ แห้งหายไป ฉะนั้น
คัมภีร์ที่มา : ขุททกนิกาย มหานิทเทส
แต่งอธิบายให้สมเหตุสมผล โดยใช้สุภาษิตที่สนามหลวงแผนกธรรมกำหนดมาให้ จำนวน ๖ สุภาษิตข้างล่างนี้ มาประกอบอ้างอิงเพียง ๓ สุภาษิต และสุภาษิตที่อ้างมานั้น ควรอธิบายเชื่อมความให้สมกับเรื่องในกระทู้ตั้ง
ในชั้นนี้ กำหนดให้เขียนลงในกระดาษใบตอบตั้งแต่ ๓ หน้า (เว้นบรรทัด) ขึ้นไป
——————-
ให้เวลา ๓ ชั่วโมง
อติสีตํ อติอุณฺหํ อติสายมิทํ อหุ
อิติ วิสฺสฏฺฐกมฺมนฺเต อตฺถา อจฺเจนฺติ มาณเว.
ประโยชน์ทั้งหลายย่อมล่วงเลยคนผู้ทอดทิ้งการงาน
ด้วยอ้าง ว่าหนาวนัก ร้อนนัก เย็นเสียแล้ว.
คัมภีร์ที่มา : ฑีฆนิกาย ปาฏิกวรรค
ยาทิสํ วปเต พีชํ ตาทิสํ ลภเต ผลํ
กลฺยาณการี กลฺยาณํ ปาปการี จ ปาปกํ.
บุคคลหว่านพืชเช่นใด ย่อมได้ผลเช่นนั้น
ผู้ทำกรรมดี ย่อมได้ผลดี ผู้ทำกรรมชั่วย่อมได้ผลชั่ว
คัมภีร์ที่มา : สังยตุ ตนิกาย สคาถวรรค
ทหรา จ มหนฺตา จ เย พาลา เย จ ปณฺฑิตา
สพฺเพ มจฺจุวสํ ยนฺติ สพฺเพ มจฺจุปรายนา.
ทั้งเด็ก ทั้งใหญ่ ทั้งเขลา ทั้งฉลาด ล้วนไปสู่อำนาจแห่งความตาย
ล้วนมีความตายเป็นเบื้องหน้า
คัมภีร์ที่มา : ขุททกนิกาย สุตตนิบาต
ยถา วาริวโห ปูโร วเห รุกฺเข ปกูกเช
เอวํ ชราย มรเณน วุยฺหนฺเต สพฺพปาณิโน.
ห้วงน้ำที่เต็มฝั่ง พึงพัดต้นไม้ซึ่งเกิดที่ตลิ่งไปฉันใด
สัตว์มีชีวิตทั้งปวง ย่อมถูกความแก่และความตายพัดไป ฉันนั้น.
คัมภีร์ที่มา : ขุททกนิกาย ชาดก มหานิบาต
ยถา ทณฺเฑน โคปาโล คาโว ปาเชติ โคจรํ
เอวํ ชรา จ มจฺจุ จ อายํฃ ปาเชนฺติ ปาณินํ.
ผู้เลี้ยงโค ย่อมต้อนฝูงโคไปสู่ที่หากินด้วยพลอง ฉันใด
ความแก่และความตาย ย่อมต้อนอายุของสัตว์มีชีวิตไป ฉันนั้น
คัมภีร์ที่มา : ขุททกนิกาย ธรรมบท
ยสํ ลทฺธาน ทุมฺเมโธ อนตฺถํ จรติ อตฺตโน
อตฺตโน จ ปเรสญฺจ หึสาย ปฏิปชฺชติ.
คนมีปัญญาทราม ได้ยศแล้ว ย่อมประพฤติสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์แก่ตน
ย่อมปฏิบัติเพื่อเบียดเบียนทั้งตนและผู้อื่น.
คัมภีร์ที่มา : ขุททกนิกาย ชาดก เอกนิบาต
ธรรมศึกษา ชั้นเอก
ปัญหาและเฉลย วิชา ธรรม
ระดับอุดมศึกษาและประชาชนทั่วไป
สอบในสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๖๗
๑. นิพพิทา หมายถึงความหน่ายในเบญจขันธ์ด้วยอะไร ?
ก. ปัญญา
ข. ความเข้าใจ
ค. ความคิด
ง. ความสนใจ
๒. ในส่วนปรมัตถปฏิปทา โลกโดยตรงหมายถึงอะไร ?
ก. แผ่นดินเป็นที่อาศัย
ข. บ้าน
ค. หมู่สัตว์
ง. ที่อยู่อาศัย
๓. อาการที่เรียกว่า ผู้หมกอยู่ในโลก เป็นอย่างไร ?
ก. เพลิดเพลิน
ข. ระเริงหลง
ค. ติดสิ่งล่อใจ
ง. ถูกทุกข้อ
๔. รูป เสียง กลิ่น รส อันน่าใคร่น่าปรารถนา เรียกว่าอะไร ?
ก. วัตถุกาม
ข. กิเลสกาม
ค. อุปสรรค
ง. สิ่งชั่วร้าย
๕. การสำรวมจิตด้วยระวัง ตา หู จมูก เป็นต้น เรียกว่าอะไร ?
ก. สำรวมอินทรีย์
ข. มนสิการกรรมฐาน
ค. เจริญวิปัสสนา
ง. ถูกทุกข้อ
๖. เมื่อเห็นสังขารด้วยปัญญาว่าอย่างไร จึงหน่ายในทุกข์ได้ ?
ก. ไม่เที่ยง
ข. เป็นทุกข์
ค. เป็นอนัตตา
ง. ถูกทุกข้อ
๗. เมื่อมีเกิดก็ต้องมีดับ เป็นการกล่าวถึงไตรลักษณ์ข้อใด ?
ก. อนิจจตา
ข. ทุกขตา
ค. อนัตตตา
ง. ถูกทุกข้อ
๘. เป็นสภาพที่ทนได้ยาก เป็นการกล่าวถึงไตรลักษณ์ข้อใด ?
ก. อนิจจตา
ข. ทุกขตา
ค. อนัตตตา
ง. ถูกทุกข้อ
๙. ทุกข์ตามสภาพคือ เกิด แก่ ตาย เป็นทุกข์ใด ?
ก. พยาธิทุกข์
ข. สภาวทุกข์
ค. นิพัทธทุกข์
ง. สหคตทุกข์
๑๐. ทุกข์ใด ไม่สามารถรักษาได้ด้วยวิธีทางการแพทย์ ?
ก. โสกะ
ข. ปริเทวะ
ค. โทมนัส
ง. ถูกทุกข้อ
๑๑. ทุกข์เพราะหนาว ร้อน หิว กระหาย เป็นทุกข์อะไร ?
ก. พยาธิทุกข์
ข. สภาวทุกข์
ค. นิพัทธทุกข์
ง. สหคตทุกข์
๑๒. ทุกข์ที่เกิดมาจากราคะ โทสะ โมหะ เป็นทุกข์อะไร ?
ก. พยาธิทุกข์
ข. สันตาปทุกข์
ค. วิปากทุกข์
ง. สหคตทุกข์
๑๓. ทุกข์เพราะ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นทุกข์อะไร ?
ก. สภาวทุกข์
ข. ปกิณณกทุกข์
ค. สหคตทุกข์
ง. ทุกขขันธ์
๑๔. คําสอนเรื่องใด แสดงให้เห็นว่าศาสนาพุทธต่างจากศาสนาอื่น ?
ก. สังสารวัฏฏ์
ข. อนัตตา
ค. บาป-บุญ
ง. นรก-สวรรค์
๑๕. การพิจารณาอนัตตลักขณะ ต้องมีอะไรกำกับจึงจะไม่หลงผิด ?
ก. สติ
ข. สัมปชัญญะ
ค. ขันติ
ง. โยนิโสมนสิการ
๑๖. สมมติสัจจะ ได้แก่ข้อใด ?
ก. มารดาบิดา
ข. ขันธ์
ค. ธาตุ
ง. อายตนะ
๑๗. พิจารณาสัจจะ ต้องมีอะไรกำกับจึงจะไม่เห็นผิดว่าพ่อแม่ไม่มีพระคุณ ?
ก. สติ
ข. สัมปชัญญะ
ค. ขันติ
ง. โยนิโสมนสิการ
๑๘. อะไรปิดบังไว้ ไม่ให้เห็นไตรลักษณ์ ?
ก. สันตติ
ข. อิริยาบถ
ค. ฆนสัญญา
ง. ถูกทุกข้อ
๑๙. วิราคธรรม หมายถึงธรรมระดับใด ?
ก. โสดาปัตติผล
ข. สกทาคมิผล
ค. อนาคามิผล
ง. อรหัตตผล
๒๐. ความเมาในคําว่า มะทะนิมมะทะโน หมายถึงเมาในอะไร ?
ก. น้ำกระท่อม
ข. กัญชา
ค. ยาไอซ์
ง. ไม่มีข้อถูก
๒๑. ความอยากพ้นไปจากภาวะที่ตนไม่ปรารถนา จัดเป็นตัณหาอะไร ?
ก. กามตัณหา
ข. ภวตัณหา
ค. วิภวตัณหา
ง. ถูกทุกข้อ
๒๒. จะตัดกรรมได้ต้องตัดอะไรก่อน ?
ก. กิเลส
ข. กรรม
ค. วิบาก
ง. ถูกทุกข้อ
๒๓. หลุดพ้นจากกิเลสด้วยกําลังฌาน เป็นการหลุดพ้นด้วยอำนาจอะไร ?
ก. ตทังควิมุตติ
ข. วิกขัมภนวิมุตติ
ค. สมุจเฉทวิมุตติ
ง. นิสรณวิมุตติ
๒๔. ปุถุชนหลุดพ้นด้วยวิมุตติใด อาจทำให้เข้าใจว่าตนเป็นพระอรหันต์ ?
ก. ตทังควิมุตติ
ข. วิกขัมภนวิมุตติ
ค. สมุจเฉทวิมุตติ
ง. นิสรณวิมุตติ
๒๕. ตามหลักวิสุทธิ คนจะบริสุทธิ์ได้ด้วยวิธีใด ?
ก. ตัดกรรม
ข. ล้างบาป
ค. บวงสรวง
ง. เจริญปัญญา
๒๖. มรรคใด เปรียบเสมือนจีพีเอสนําทางให้ปฏิบัติถูกต้องตรงทาง ?
ก. สัมมาทิฏฐิ
ข. สัมมาสังกัปปะ
ค. สัมมาวาจา
ง. สัมมาสติ
๒๗. การประพฤติวจีสุจริต เป็นการปฏิบัติตามมรรคใด ?
ก. สัมมาทิฏฐิ
ข. สัมมาสังกัปปะ
ค. สัมมาวาจา
ง. สัมมาสติ
๒๘. การพิจารณากาย เวทนา จิต หรือธรรม เป็นการปฏิบัติตามมรรคใด ?
ก. สัมมาทิฏฐิ
ข. สัมมาสังกัปปะ
ค. สัมมาวาจา
ง. สัมมาสติ
๒๙. ผู้ที่จะบรรลุฌานได้ ต้องปฏิบัติตามมรรคใด ?
ก. สัมมาวาจา
ข. สัมมากัมมันตะ
ค. สัมมาอาชีวะ
ง. สัมมาสมาธิ
๓๐. การอ้างว่าพระพุทธเจ้าไม่ได้สอนให้นั่งสมาธิเป็นการขัดแย้งกับมรรคใด?
ก. สัมมาวาจา
ข. สัมมากัมมันตะ
ค. สัมมาสติ
ง. สัมมาสมาธิ
๓๑. มรรค ๘ เป็นทางนําไปสู่วิสุทธิ จิตตวิสุทธิเป็นรากฐานของอะไร ?
ก. สมาธิ
ข. วิปัสสนา
ค. กรรมฐาน
ง. ปัญญา
๓๒. สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ จัดเข้าในวิสุทธิใด ?
ก. สีลวิสุทธิข. จิตตวิสุทธิ
ค. ทิฏฐิวิสุทธิง. ญาณทัสสนวิสุทธิ
๓๓. สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิจัดเข้าในวิสุทธิใด ?
ก. สีลวิสุทธิ
ข. จิตตวิสุทธิ
ค. ทิฏฐิวิสุทธิ
ง. ญาณทัสสนวิสุทธิ
๓๔. หากจะเปรียบภูมิพระโสดาบันเป็นบ้าน สีลวิสุทธิคือส่วนใดของบ้าน ?
ก. ฐานราก
ข. คาน
ค. เสา
ง. หลังคา
๓๕. วิสุทธิใด ทำให้ผู้ปฏิบัติทราบได้ว่าตนบรรลุพระโสดาบันแล้ว ?
ก. สีลวิสุทธิ
ข. จิตตวิสุทธิ
ค. ทิฏฐิวิสุทธิ
ง. ญาณทัสสนวิสุทธิ
๓๖. ผู้มุ่งความสงบต้องละอะไร ?
ก. กามคุณ
ข. กายทุจริต
ค. วจีทุจริต
ง. มโนทุจริต
๓๗. นิพพาน หมายถึงสภาวะใด ?
ก. ความคงที่
ข. ความขาดสูญ
ค. ความไม่มีเหตุ
ง. ความสิ้นกิเลส
๓๘. ข้อใด เป็นความหมายของสอุปาทิเสสนิพพาน ?
ก. กิเลสดับ
ข. กิเลสดับแต่ยังมีชีวิต
ค. ชีวิตดับ
ง. สิ้นทั้งกิเลสทั้งชีวิต
๓๙. ข้อใด เป็นความหมายของอนุปาทิเสสนิพพาน ?
ก. กิเลสดับ
ข. กิเลสดับแต่ยังมีชีวิต
ค. ชีวิตดับ
ง. สิ้นทั้งกิเลสทั้งชีวิต
๔๐. ภิกษุเคารพในอะไร จึงชื่อว่าได้เข้าใกล้พระนิพพาน ?
ก. สมาธิ
ข. สิกขา
ค. ความไม่ประมาท
ง. ถูกทุกข้อ
๔๑. ฌานไม่มีแก่ผู้ไร้ปัญญา ปัญญาไม่มีแก่ผู้ไร้ฌาน มีความหมายอย่างไร ?
ก. ฌานสำคัญ
ข. ปัญญาสำคัญ
ค. สำคัญทั้ง ๒
ง. ไม่มีข้อถูก
๔๒. คําว่า เรือ ในพระดํารัสว่า สิญฺจ ภิกฺขุ อิมํ นาวํ หมายถึงอะไร ?
ก. อัตภาพ
ข. มรรค ๘
ค. อริยสัจ ๔
ง. โลกุตตรธรรม ๙
๔๓. คําว่า วิดเรือ ในพุทธดํารัสว่า สิตฺตา เต ลหุเมสฺสติ มีความหมายว่าอย่างไร ?
ก. บรรเทากิเลส
ข. บรรเทากรรม
ค. บรรเทาวิบาก
ง. ไม่มีข้อถูก
๔๔. นาวาคือเรือจักแล่นถึงท่าคือพระนิพพานได้เพราะตัดอะไร ?
ก. กรรม
ข. วิบาก
ค. กิเลส
ง. ไม่มีข้อถูก
๔๕. ข้อใด เป็นฆราวาสธรรม ?
ก. สัจจะ
ข. ทมะ
ค. ขันติ
ง. ถูกทุกข้อ
๔๖. งานหนักไม่เอา งานเบาไม่สู้ เพราะขาดธรรมข้อใด ?
ก. สัจจะ
ข. ทมะ
ค. ขันติ
ง. จาคะ
๔๗. การค้าขายอะไร เป็นข้อห้ามสำหรับอุบาสกอุบาสิกา ?
ก. อาวุธ
ข. มนุษย์
ค. สุรายาเมา
ง. ถูกทุกข้อ
๔๘. การค้าขายไซยาไนด์จัดเข้าในมิจฉาวณิชชาข้อที่เท่าไร ?
ก. ข้อที่ ๒
ข. ข้อที่ ๓
ค. ข้อที่ ๔
ง. ข้อที่ ๕
๔๙. คุณสมบัติอุบาสกข้อใดต้องใช้คู่กับปัญญาจึงจะไม่ถูกคนลวงโลกหลอก ?
ก. ศรัทธา
ข. ศีล
ค. ไม่แสวงเขตบุญภายนอก
ง. ถูกทุกข้อ
๕๐. คุณสมบัติของอุบาสกข้อใด เป็นรากฐานให้จิตใจมีสัมมาสมาธิ ?
ก. ศรัทธา
ข. ศีล
ค. ไม่แสวงเขตบุญภายนอก
ง. ถูกทุกข้อ
ธรรมศึกษา ชั้นเอก
ปัญหาและเฉลย วิชา พุทธประวัติ
ระดับอุดมศึกษาและประชาชนทั่วไป
สอบในสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๖๗
๑. พระพุทธเจ้าเสด็จกลับกรุงกบิลพัสดุ์หลังตรัสรู้ เพื่อโปรดใคร ?
ก. พระบิดา
ข. พระมารดา
ค. พระอนุชา
ง. พระน้านาง
๒. พระเจ้าสุทโธทนะส่งใครไปทูลเชิญพระพุทธเจ้าเป็นครั้งที่ ๑๐ ?
ก. ฉันนะ
ข. กาฬุทายี
ค. อานนท์
ง. นันทะ
๓. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องพระกาฬุทายีว่า เป็นผู้เลิศด้านใด ?
ก. ทำผู้ไม่เลื่อมใส ให้เลื่อมใส
ข. มีปัญญา
ค. มีฤทธิ์
ง. มีลาภมาก
๔. พระพุทธเจ้าเสด็จกลับถึงกรุงกบิลพัสดุ์แล้ว ประทับอยู่ที่วัดใด ?
ก. เวฬุวัน
ข. เชตวัน
ค. นิโครธาราม
ง. บุพพาราม
๕. พระพุทธเจ้าแสดงปาฏิหาริย์เดินบนอากาศโปรดพระญาติเพื่ออะไร ?
ก. ให้ละโลภะ
ข. ให้ละโทสะ
ค. ให้ละโมหะ
ง. ให้ละมานะ
๖. ฝนโบกขรพรรษ เป็นเม็ดฝนสีอะไร ?
ก. สีเขียว
ข. สีเหลือง
ค. สีแดง
ง. สีขาว
๗. พระเจ้าสุทโธทนะฟังธรรมครั้งแรก สำเร็จเป็นพระอริยบุคคลชั้นใด ?
ก. พระโสดาบัน
ข. พระสกทาคามี
ค. พระอนาคามี
ง. พระอรหันต์
๘. พระนางพิมพาฟังจันทกินนรชาดกแล้ว ได้บรรลุธรรมชั้นใด ?
ก. โสดาปัตติผล
ข. สกทาคามิผล
ค. อนาคามิผล
ง. อรหัตตผล
๙. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องพระนันทะว่า เป็นผู้เลิศด้านใด ?
ก. ทรงวินัย
ข. ทรงธุดงค์
ค. ปรารภความเพียร
ง. สำรวมอินทรีย์
๑๐. พระพุทธเจ้าทรงประทานทรัพย์ประเภทใด ให้แก่ราหุลกุมาร ?
ก. โลกิยทรัพย์
ข. อริยทรัพย์
ค. ทองคํา
ง. แก้วมุกดา
๑๑. สามเณรรูปแรกในพระพุทธศาสนา มีนามว่าอะไร ?
ก. ราหุล
ข. บัณฑิต
ค. สังกิจจะ
ง. นิโครธ
๑๒. พระเจ้าสุทโธทนะทูลขอพรว่า ผู้จะบวชควรได้รับอนุญาตจากใคร ?
ก. บิดา มารดา
ข. ปู่ย่า
ค. ตา ยาย
ง. พี่ น้อง
๑๓. สามเณรใด อธิษฐานว่าขอให้ได้ฟังคําสอนมากเท่าเมล็ดทรายในกํามือ ?
ก. สานุ
ข. ราหุล
ค. สังกิจจะ
ง. นิโครธ
๑๔. อนาถบิณฑิกเศรษฐีสร้างวัดถวายในพระศาสนา มีชื่อว่าอะไร ?
ก. เวฬุวัน
ข. ลัฏฐิวัน
ค. เชตวัน
ง. อัมพวัน
๑๕. พระเจ้าสุทโธทนะ ก่อนเสด็จสวรรคตได้บรรลุธรรมชั้นใด ?
ก. โสดาปัตติผล
ข. สกทาคามิผล
ค. อนาคามิผล
ง. อรหัตตผล
๑๖. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องพระอุบาลีว่า เป็นผู้เลิศด้านใด ?
ก. ทรงวินัย
ข. ทรงธรรม
ค. ทรงธุดงค์
ง. ทรงศีล
๑๗. พระเถระใด มักเปล่งอุทานว่า สุขหนอ สุขหนอ ?
ก. พระสารีบุตร
ข. พระโมคคัลลานะ
ค. พระกัสสปะ
ง. พระภัททิยะ
๑๘. พระเทวทั มุ่งปลงพระชนม์พระพุทธเจ้า ได้กลิ้งหินลงจากภูเขาใด ?
ก. คิชฌกูฏ
ข. เวภาระ
ค. อิสิคิลิ
ง. หิมาลัย
๑๙. ช้างที่พระเทวทัตสั่งให้ปล่อยไปเพื่อทำร้ายพระพุทธเจ้า มีชื่อว่าอะไร ?
ก. เอราวัณ
ข. นาฬาคีรี
ค. ราชกุญชร
ง. คชรัตน์
๒๐. ภิกษุใด ยกเข่ากระทุ้งยอดอกพระเทวทัตจนกระอักเลือด ?
ก. ฉันนะ
ข. กาฬุทายี
ค. โกกาลิกะ
ง. องคุลีมาล
๒๑. ขณะพระเทวทัตถูกแผ่นดินสูบ ได้บูชาพระพุทธเจ้าด้วยสิ่งใด ?
ก. ธูปเทียนแพ
ข. พวงมาลัย
ค. ผ้าไตร
ง. กระดูกคาง
๒๒. ในอนาคตพระเทวทัตจะได้เป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า มีนามว่าอะไร?
ก. ติสสะ
ข. อัฏฐิสสระ
ค. โกนาคมนะ
ง. กัสสปะ
๒๓. พระอานนท์ได้บรรลุโสดาปัตติผล เพราะฟังธรรมจากพระเถระใด ?
ก. พระยสะ
ข. พระวัปปะ
ค. พระอัสสชิ
ง. ปุณณมันตานีบุตร
๒๔. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องพระอานนท์ว่า เป็นผู้เลิศด้านใด ?
ก. ตาทิพย์
ข. อุปัฏฐาก
ค. ลาภมาก
ง. ปัญญามาก
๒๕. ภิกษุณีรูปแรกในพระพุทธศาสนา มีชื่อว่าอะไร ?
ก. ปชาบดีโคตรมีเถรี
ข. เขมาเถรี
ค. กีสาโคตรมีเถรี
ง. อุบลวรรณาเถรี
๒๖. สตรีผู้จะบวชเป็นภิกษุณีได้ ต้องยอมรับธรรมใด ?
ก. ศีล ๘
ข. มรรค ๘
ค. ครุธรรม ๘
ง. สมาบัติ ๘
๒๗. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องพระปชาบดีโคตมีเถรีว่า เป็นผู้เลิศด้านใด ?
ก. รัตตัญญู
ข. ปัญญามาก
ค. ฤทธิ์มาก
ง. ทรงวินัย
๒๘. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องพระปฏาจาราเถรีว่า เป็นผู้เลิศด้านใด ?
ก. รัตตัญญู
ข. ปัญญามาก
ค. ฤทธิ์มาก
ง. ทรงวินัย
๒๙. พระพุทธเจ้าทรงแสดงยมกปาฏิหาริย์ ณ เมืองใด ?
ก. ราชคฤห์
ข. ไพสาลี
ค. พาราณสี
ง. สาวัตถี
๓๐. พระพุทธเจ้าทรงแสดงยมกปาฏิหาริย์ ตรงกับวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือนใด ?
ก. เดือน ๓
ข. เดือน ๖
ค. เดือน ๘
ง. เดือน ๑๒
๓๑. พระพุทธเจ้าเสด็จไปโปรดพุทธมารดาและจำพรรษาสวรรค์ชั้นใด ?
ก. ดาวดึงส์
ข. ยามา
ค. ดุสิต
ง. นิมมานรดี
๓๒. ธรรมใด พระพุทธเจ้าทรงแสดงโปรดพระพุทธมารดา ?
ก. พระสูตร
ข. พระวินัย
ค. พระอภิธรรม
ง. ถูกทุกข้อ
๓๓. พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมโปรดพระพุทธมารดาบนสวรรค์นานเท่าไร ?
ก. ๑ เดือน
ข. ๒ เดือน
ค. ๓ เดือน
ง. ๔ เดือน
๓๔. พระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจากเทวโลก ณ ที่ใกล้ประตูเมืองใด ?
ก. สังกัสสะ
ข. สาวัตถี
ค.ราชคฤห์
ง. พาราณสี
๓๕. พระเถระใด ทำความเพียรเดินจงกรมจนเท้าแตก แต่ยังไม่บรรลุ ?
ก. พระอนุรุทธะ
ข. พระโสณโกฬิวิสะ
ค. พระกาฬุทายี
ง. พระสีวลี
๓๖. พระเถระใด ปรารภว่าถ้าไม่ได้ออกบวชจะยอมอดอาหารจนตัวตาย ?
ก. พระสีวลี
ข. พระอัสสชิ
ค. พระองคุลีมาล
ง. พระรัฐบาล
๓๗. พระพุทธเจ้าทรงยกย่องพระรัฐบาลว่า เป็นผู้เลิศด้านใด ?
ก. บวชด้วยศรัทธา
ข. พหูสูต
ค. ทรงวินัย
ง. ทรงธุดงค์
๓๘. ผู้ใดถวายภัตตาหารครั้งสุดท้ายแด่พระพุทธเจ้าก่อนปรินิพพาน ?
ก. สุชาดา
ข. วิสาขา
ค. อนาถบิณฑิกะ
ง. จุนทะ
๓๙. พระพุทธเจ้าทรงประทานปัจฉิมโอวาท ว่าด้วยเรื่องอะไร ?
ก. ความกตัญญู
ข. ความอดทน
ค. ความสันโดษ
ง. ความไม่ประมาท
๔๐. สิ่งใด พระพุทธเจ้าประทานไว้เป็นตัวแทนพระองค์เมื่อปรินิพพานแล้ว ?
ก. ธรรมวินัย
ข. สติปัฏฐาน
ค. สังเวชนียสถาน
ง. เจดีย์
๔๑. วันสงกรานต์ในเดือนเมษายน เป็นวันขึ้นปีใหม่ไทย ตรงกับวันที่เท่าไร ?
ก. ๑๒
ข. ๑๓
ค. ๑๔
ง. ๑๕
๔๒. วันสงกรานต์ นิยมทำบุญเกี่ยวกับเรื่องใด ?
ก. ก่อเจดีย์ทราย
ข. สรงน้ำพระ
ค. บังสุกุลอัฐิ
ง. ถูกทุกข้อ
๔๓. นับแต่วันออกพรรษาไป ถวายผ้ากฐินได้นานเท่าไร ?
ก. ๑ เดือน
ข. ๒ เดือน
ค. ๓ เดือน
ง. ๔ เดือน
๔๔. ผู้ใด ถวายผ้ากฐินเป็นคนแรกในพระพุทธศาสนา ?
ก. นางสุชาดา
ข. นางวิสาขา
ค. นางมัลลิกา
ง. นางรูปนันทา
๔๕. ในหลวงเสด็จไปถวายกฐินเป็นการส่วนพระองค์ ณ วัดราษฎร์ คือกฐินอะไร ?
ก. กฐินต้น
ข. มหากฐิน
ค. กฐินสามัคคี
ง. จุลกฐิน
๔๖. ผ้าบังสุกุล เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าอย่างไร ?
ก. ผ้าป่า
ข. ผ้ากฐิน
ค. ผ้าดาม
ง. ผ้าปะ
๔๗. วันลอยกระทง ตรงกับวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือนอะไร ?
ก. เดือน ๓
ข. เดือน ๖
ค. เดือน ๘
ง. เดือน ๑๒
๔๘. ปัจจุบันผู้ที่จะบรรพชาเป็นสามเณรได้นั้น ต้องมีอายุกี่ปีขึ้นไป ?
ก. ๕ ปี
ข. ๗ ปี
ค. ๑๐ ปี
ง. ๒๐ ปี
๔๙. สามเณรจะต้องรักษาศีลจำนวนกี่ข้อ ?
ก. ๕ ข้อ
ข. ๘ ข้อ
ค. ๑๐ ข้อ
ง. ๒๒๗ ข้อ
๕๐. กุลบุตรผู้จะอุปสมบทเป็นภิกษุได้นั้น ต้องมีอายุครบบริบูรณ์กี่ปี ?
ก. ๑๘ ปี
ข. ๒๐ ปี
ค. ๒๙ ปี
ง. ๓๕ ปี
ธรรมศึกษา ชั้นเอก
ปัญหาและเฉลย วิชากรรมบถ (วินัย)
ระดับอุดมศึกษาและประชาชนทั่วไป
สอบในสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๖๗
๑. พระพุทธศาสนามีลักษณะตามข้อใด ?
ก. เทวนิยม
ข. เอกเทวนิยม
ค. กรรมนิยม
ง. พหุเทวนิยม
๒. พระพุทธศาสนามีความเชื่อเกี่ยวกับเรื่องใด ?
ก. ผลกรรม
ข. ทรมานตน
ค. บําเพ็ญตบะ
ง. บูชาเทพ
๓. เส้นทางสำหรับให้คนทำกรรมดีและกรรมชั่ว เรียกว่าอะไร ?
ก. กรรมฐาน
ข. กรรมบถ
ค. กรรมกิเลส
ง. กรรมวิบาก
๔. ข้อใด เป็นเครื่องตัดสินการกระทำของสัตว์ทั้งหลายว่าดีหรือชั่ว ?
ก. ทรัพย์
ข. ยศ
ค. อำนาจ
ง. เจตนา
๕. มนุษย์สามารถทำความดีความชั่วได้ทางใด ?
ก. กายทวาร
ข. วจีทวาร
ค. มโนทวาร
ง. ถูกทุกข้อ
๖. คําพูดต่าง ๆ ที่เปล่งออกมาทางปากทั้งดีและไม่ดี จัดเข้าในทวารใด ?
ก. กายทวาร
ข. วจีทวาร
ค. มโนทวาร
ง. ถูกทุกข้อ
๗. กรรมใด เกิดขึ้นทางมโนทวาร กรรมนั้น เรียกว่าอะไร ?
ก. กายกรรม
ข. วจีกรรม
ค. มโนกรรม
ง. ถูกทุกข้อ
๘. นาย ก. ลงมือฆ่านาย ข. จนเสียชีวิต จัดลงในกรรมใด ?
ก. กายกรรม
ข. วจีกรรม
ค. มโนกรรม
ง. ถูกทุกข้อ
๙. นาย ก. พูดให้ร้ายนาย ข. จนเสียชื่อเสียง จัดลงในกรรมใด ?
ก. กายกรรม
ข. วจีกรรม
ค. มโนกรรม
ง. ถูกทุกข้อ
๑๐. นาย ก. ผูกเวรนาย ข. หมายจะทำให้เสียหาย จัดลงในกรรมใด ?
ก. กายกรรม
ข. วจีกรรม
ค. มโนกรรม
ง. ถูกทุกข้อ
๑๑. การทำบาปทางกาย เรียกว่ากายทุจริต มี ๓ อย่าง ยกเว้นข้อใด ?
ก. มุสาวาท
ข. ปาณาติบาต
ค. อทินนาทาน
ง. กาเมสุมิจฉาจาร
๑๒. ปาณาติปาตา เวรมณี แปลว่าอะไร ?
ก. เว้นจองเวร
ข. เว้นฆ่าสัตว์
ค. เว้นลักทรัพย์
ง. เว้นพูดเท็จ
๑๓. ฆ่าใครเป็นบาปหนัก ตามนัยพระพุทธศาสนา ?
ก. พ่อแม่
ข. พระสงฆ์
ค. ครูอาจารย์
ง. คู่ครอง
๑๔. คนฆ่าสัตว์ตัดชีวิตต้องตกนรก เศษกรรมจะได้รับโทษตามข้อใด ?
ก. ไร้ญาติ
ข. ขาดมิตร
ค. โรครุมเร้า
ง. วิกลจริต
๑๕. การถือเอาสิ่งของที่เจ้าของมิได้ให้ด้วยอาการขโมย เรียกว่าอะไร ?
ก. ลักทรัพย์
ข. รักษาทรัพย์
ค. ออมทรัพย์
ง. ตบทรัพย์
๑๖. สิ่งของประเภทใด ถือว่ามีเจ้าของทั้งโดยตรงและโดยอ้อม ?
ก. ของสงฆ์
ข. ของราชการ
ค. ของส่วนรวม
ง. ถูกทุกข้อ
๑๗. การหากินทุจริตผิดศีลธรรม เกิดจากกรรมบถใด ?
ก. พยาบาท
ข. ปาณาติบาต
ค. อทินนาทาน
ง. ผรุสวาจา
๑๘. พฤติกรรม “มือไว” เป็นอาการของคนประพฤติชั่วข้อใด ?
ก. ปาณาติบาต
ข. พยาบาท
ค. อทินนาทาน
ง. ผรุสวาจา
๑๙. ถ้าทุกคนงดเว้นอทินนาทาน โลกนี้จะไม่มีคนประเภทใด ?
ก. ฆาตกร
ข. โจร
ค. โสเภณี
ง. นักเลง
๒๐. ข้อใด เป็นผลกรรมในปัจจุบันเกิดจากอทินนาทาน ?
ก. ถูกปรับ
ข. ถูกจับ
ค. ถูกจองจำ
ง. ถูกทุกข้อ
๒๑. ความประพฤติผิดในเรื่องกาม เป็นการทำผิดอะไร ?
ก. ประเพณี
ข. ประเวณี
ค. วัฒนธรรม
ง. จารีต
๒๒. สทารสันโดษ หมายถึงความยินดีพอใจเฉพาะบุคคลในข้อใด ?
ก. ภรรยาตน
ข. สามีตน
ค. ญาติตน
ง. ลูกตน
๒๓. พฤติกรรม “สองใจ” เป็นอาการของคนประพฤติชั่วข้อใด ?
ก. พยาบาท
ข. ปิสุณวาจา
ค. ผรุสวาจา
ง. กาเมสุมิจฉาจาร
๒๔. ข้อใด เป็นความเสียหายเกิดจากกาเมสุมิจฉาจาร ?
ก. ถูกล่อลวง
ข. ถูกละเมิด
ค. ถูกนอกใจ
ง. ถูกทุกข้อ
๒๕. กาเมสุมิจฉาจาร เป็นบาปมากหรือบาปน้อย พิจารณาจากอะไร ?
ก. คุณธรรม
ข. ความพยายาม
ค. กิเลส
ง. ถูกทุกข้อ
๒๖. คําว่า “บาปปาก” หมายถึงการทำผิดเกี่ยวกับทุจริตใด ?
ก. กายทุจริต
ข. วจีทุจริต
ค. มโนทุจริต
ง. ถูกทุกข้อ
๒๗. สํานวนว่า “พูดจาขวานผ่าซาก” หมายถึงกรรมบถใด ?
ก. มุสาวาท
ข. ปิสุณวาจา
ค. ผรุสวาจา
ง. สัมผัปปลาปะ
๒๘. สํานวนว่า “พูดจาภาษาดอกไม้” หมายถึงงดเว้นกรรมบถใด ?
ก. มุสาวาท
ข. ปิสุณวาจา
ค. ผรุสวาจา
ง. สัมผัปปลาปะ
๒๙. คนนี้พูดเรื่อยเปื่อย ต้องการสื่อถึงกรรมบถใด ?
ก. มุสาวาท
ข. ปิสุณวาจา
ค. ผรุสวาจา
ง. สัมผัปปลาปะ
๓๐. พูดอย่างไร เรียกว่าเว้นจากมุสาวาท ?
ก. พูดจริง
ข. พูดแก้ต่าง
ค. พูดสบถ
ง. พูดถูกใจ
๓๑. พูดอย่างไร เรียกว่าเว้นจากสัมผัปปลาปะ ?
ก. พูดยุแหย่
ข. พูดมีสาระ
ค. พูดโน้มน้าว
ง. พูดถูกใจ
๓๒. คําว่า “ตระบัดสัตย์” ใช้เรียกคนประเภทใด ?
ก. พูดเท็จ
ข. พูดตลก
ค. พูดขำขัน
ง. พูดยุยง
๓๓. คําว่า “ปากพระร่วง” ใช้เรียกคนประเภทใด ?
ก. พูดพล่อย
ข. พูดไม่คิด
ค. พูดเหลวไหล
ง. พูดจริง
๓๔. ข้อใด เป็นเศษกรรมของคนพูดมุสาวาท ?
ก. ถูกใส่ร้าย
ข. เสียทรัพย์
ค. ศัตรูมาก
ง. โรครุมเร้า
๓๕. วางแผนเอามรดกหลานมาเป็นของตัว เป็นกรรมบถใด ?
ก. อภิชฌา
ข. อนภิชฌา
ค. พยาบาท
ง. อพยาบาท
๓๖. วางแผนแก้แค้นคู่อริให้เสียหาย เป็นกรรมบถใด ?
ก. อภิชฌา
ข. พยาบาท
ค. อพยาบาท
ง. มิจฉาทิฏฐิ
๓๗. เห็นว่า “พ่อแม่ไม่มีพระคุณต่อลูก” เป็นกรรมบถใด ?
ก. อภิชฌา
ข. พยาบาท
ค. สัมมาทิฏฐิ
ง. มิจฉาทิฏฐิ
๓๘. กรรมบถใด เป็นบาปกรรม ไม่สามารถส่งผลให้บรรลุธรรมได้ ?
ก. สัมมาทิฏฐิ
ข. มิจฉาทิฏฐิ
ค. พยาบาท
ง. ปาณาติบาต
๓๙. กรรมบถใด ถือว่ามีโทษหนักที่สุด ห้ามสวรรค์ ห้ามนิพพาน ?
ก. มิจฉาทิฏฐิ
ข. พยาบาท
ค. ปาณาติบาต
ง. มุสาวาท
๔๐. กุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ จัดเข้าในหลักธรรมใด ?
ก. ศีล
ข. สมาธิ
ค. ปัญญา
ง. ถูกทุกข้อ
๔๑. กุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าอะไร ?
ก. ทุจริต
ข. สุจริต
ค. สุคติ
ง. ทุคติ
๔๒. อนภิชฌา คือไม่คิดอยากได้ของใคร ป้องกันไม่ให้คนทำกรรมชั่วใด ?
ก. ปองร้าย
ข. แก้แค้น
ค. ลักขโมย
ง. ผูกอาฆาต
๔๓. คนดีไม่คิดละโมบอยากได้ของใคร เพราะในใจไม่มีอกุศลมูลใด ?
ก. โลภะ
ข. โทสะ
ค. โมหะ
ง. ถูกทุกข้อ
๔๔. คนดีไม่ผูกใจเจ็บคิดจะแก้แค้นใคร เพราะในใจไม่มีอกุศลมูลใด ?
ก. โลภะ
ข. โทสะ
ค. โมหะ
ง. ถูกทุกข้อ
๔๕. เมื่อเราผูกพยาบาทคนอื่น ใครได้รับความเสียหายก่อน ?
ก. ตัวเรา
ข. คนอื่น
ค. คนรู้จัก
ง. คนรู้ใจ
๔๖. ถ้ามีความพยาบาทอยู่ในใจ ควรทำอย่างไร เพื่อให้ชีวิตสงบสุข ?
ก. เลิกคบ
ข. เลิกคุย
ค. เลิกไปหา
ง. เลิกผูกเวร
๔๗. ความรู้จักว่าอะไรเป็นบุญ อะไรเป็นบาป เป็นกรรมบถใด ?
ก. อนภิชฌา
ข. สัมมาทิฏฐิ
ค. มิจฉาทิฏฐิ
ง. อพยาบาท
๔๘. สัมมาทิฏฐิคือความเห็นถูกตามคลองธรรม ได้แก่ข้อใด ?
ก. ทำบาปไม่ดี
ข. ทำบุญไม่ดี
ค. ให้ทานไม่ดี
ง. กตัญญูไม่ดี
๔๙. “รักตัวกลัวกรรมอย่าทำชั่ว” หมายถึงให้เลือกทำแต่กรรมใด ?
ก. บาปกรรม
ข. อกุศลกรรม
ค. กรรมดี
ง. กรรมชั่ว
๕๐. กรรมบถ ๑๐ ประการ มีประโยชน์แก่ผู้นําไปปฏิบัติอย่างไร ?
ก. ละชั่ว
ข. กลัวบาป
ค. ใจบริสุทธิ์
ง. ถูกทุกข้อ