ธรรมศึกษา โท มัธยม พ.ศ. ๒๕๖๗

ธรรมศึกษา ชั้นโท

ปัญหา วิชาเรียงความแก้กระทู้ธรรม

ระดับมัธยมศึกษา

สอบในสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๖๗

อปฺปเกนปิ เมธาวี   ปาภเฏน วิจกฺขโณ

สมุฏฺฐาเปติ อตฺตานํ อณุํ อคฺคึว สนฺธมํ.

ผู้มีปัญญาเฉลียวฉลาด ย่อมตั้งตนด้วยต้นทุนแม้น้อย
เหมือนคนก่อไฟน้อยขึ้นฉะนั้น

คัมภีร์ที่มา : ขุททกนิกาย ชาดก เอกนิบาต

แต่งอธิบายให้สมเหตุสมผล โดยใช้สุภาษิตที่สนามหลวงแผนกธรรมกำหนดมาให้ จำนวน ๕ สุภาษิตข้างล่างนี้ มาประกอบอ้างอิงเพียง ๒ สุภาษิต และสุภาษิตที่อ้างมานั้น ควรอธิบายเชื่อมความให้สมกับเรื่องในกระทู้ตั้ง

ในชั้นนี้ กำหนดให้เขียนลงในกระดาษใบตอบตั้งแต่ ๓ หน้า (เว้นบรรทัด) ขึ้นไป

——————-

ให้เวลา ๓ ชั่วโมง

โย จ ปุพฺเพ ปมชฺชิตฺวา   ปจฺฉา โส นปฺปมชฺชติ

โสมํ โลกํ ปภาเสติ    อพฺภา มุตฺโต ว จนฺทิมา.

เมื่อก่อนประมาท ภายหลังไม่ประมาท เขาชื่อว่ายังโลกนี้ให้สว่าง
เหมือนพระจันทร์ พ้นจากเมฆหมอก ฉะนั้น.

คัมภีร์ที่มา : สังยุตตนิกาย สคาถวรรค

ยญฺหิ กิจฺจํ ตทปวิทฺธํ    อกิจฺจํ ปน กยีรติ

อุนฺนฬานํ ปมตฺตานํ    เตสํ วฑฺฒนฺติ อาสวา.

คนทอดทิ้งกิจที่ควรทำ ไปทำกิจที่ไม่ควรทำ
เมื่อเขาถือตัว มัวประมาท อาสวะย่อมเจริญ.

คัมภีร์ที่มา : ขุทฺทกนิกาย ธรรมบท

ยสฺส ปาปํ กตํ กมฺมํ กุสเลน ปหียติ

โสมํ โลกํ ปภาเสติ   อพฺภา มุตฺโตว จนฺทิมา.

        ผู้ใดทำกรรมชั่วแล้ว ละเสียได้ด้วยกรรมดี ผู้นั้นย่อมยังโลกนี้ให้สว่าง
เหมือนพระจันทร์พ้นจากเมฆหมอก ฉะนั้น

คัมภีร์ที่มา : มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์

อุฏฺฐาตา กมฺมเธยฺเยสุ    อปฺปมตฺโต วิธานวา

สมํ กปฺเปติ ชีวิตํ       สมฺภตํ อนุรกฺขติ.

ผู้ขยันในหน้าที่การงาน ไม่ประมาท เข้าใจจัดการ

เลี้ยงชีวิตพอสมควร จึงรักษาทรัพย์ที่หามาได้.

คัมภีร์ที่มา : อังคุตตรนิกาย อัฏฐกนิบาต

ยาทิสํ กุรุเต มิตฺตํ    ยาทิสญฺจูปเสวติ

โสปิ ตาทิสโก โหติ  สหวาโส หิ ตาทิโส.

คบคนเช่นใดเป็นมิตร และสมคบคนเช่นใด เขาก็เป็นคนเช่นนั้น
เพราะการอยู่ร่วมกันย่อมเป็นเช่นนั้น.

คัมภีร์ที่มา : ขุทฺทกนิกาย ชาดก วีสตินิบาต


ธรรมศึกษา ชั้นโท

ปัญหาและเฉลย วิชา ธรรม

ระดับมัธยมศึกษา

สอบในสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๖๗

 ๑. ปิฎก หมายถึงอะไร ?
 ก. คัมภีร์
 
ข. หลักสูตร
 ค. ตำนาน
 ง. วรรณคดี
 ๒. อาคาริยวินัย หมายถึงวินัยของใคร ?
 
ก. ภิกษุ
 ข. สามเณร
 ค. ฆราวาส
 
ง. พระสงฆ์
 ๓. ปิฎกใดที่ยกบุคคลขึ้นแสดงเป็นตัวอย่างเพื่อให้เข้าใจง่าย ?
 
ก. พระวินัย
 ข. พระสูตร
 
ค. พระอภิธรรม
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๔. พระพุทธเจ้าทรงบำเพ็ญพุทธจริยา ๓ ประการ เป็นเวลากี่ปี ?
 
ก. ๒๙ ปี
 ข. ๓๕ ปี
 ค. ๔๕ ปี
 
ง. ๘๐ ปี
 ๕. พระพุทธองค์ทรงบำเพ็ญโลกัตถจริยาด้วยวิธีใด ?
 
ก. เสด็จบิณฑบาต
 ข. แสดงธรรม
 ค. ประทานโอวาท
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๖. พระพุทธองค์ทรงบำเพ็ญประโยชน์ต่อพระญาติด้วยวิธีใด ?
 ก. แสดงธรรม
 
ข. บัญญัติสิกขาบท
 ค. สละทรัพย์
 ง. สละยศ
 ๗. พระพุทธองค์ทรงบำเพ็ญพุทธัตถจริยาด้วยวิธีใด ?
 
ก. สละทรัพย์
 ข. บัญญัติสิกขาบท
 
ค. สละตำแหน่ง
 ง. สละยศ
 ๘. วัฏฏะ หมายถึงอะไร ?
 
ก. วงจรกิเลส
 ข. วงจรกรรม
 ค. วงจรวิบาก
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๙. กิเลสวัฏฏะ ก่อให้เกิดวัฏฏะใด ?
 
ก. กิเลสัฏฏะ
 ข. กัมมวัฏฏะ
 
ข. วิปากวัฏฏะ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๐. กัมมวัฏฏะ ก่อให้เกิดวัฏฏะใด ?
 
ก. กิเลสวัฏฏะ
 ข. กัมมวัฏฏะ
 ค. วิปากวัฏฏะ
 
ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๑. เว้นข้อที่พระพุทธเจ้าทรงห้ามทำตามท่ทรงอนุญาต จัดเป็นสิกขาใด ?
 ก. อธิสีลสิกขา
 
ข. อธิจิตตสิกขา
 ค. อธิปัญญาสิกขา
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๒. การฝึกอบรมจิตจนบรรลุณาน จัดเป็นสิกขาใด ?
 
ก. อธิสีลสิกขา
 ข. อธิจิตตสิกขา
 
ค. อธิปัญญาสิกขา
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๓. การพิจารณาเห็นว่าสิ่งทั้งปวงไม่เที่ยงแท้ถาวร จัดเป็นสิกขาใด ?
 
ก. อธิสีลสิกขา
 ข. อธิจิตตสิกขา
 ค. อธิปัญญาสิกขา
 
ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๔. ปฏิบัติตามหลักสิกขาใด จึงจะกำจัดกิเลสอย่างละเอียดได้ ?
 
ก. อธิสีลสิกขา
 ข. อธิจิตตสิกขา
 ค. อธิปัญญาสิกขา
 
ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๕. ลักษณะที่มีเสมอกันในบุคคลทุกชนชั้น เรียกว่าอะไร ?
 
ก. อนิจจตา
 ข. ทุกขตา
 ค. อนัตตตา
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๖. ความหิวเป็นสิ่งที่ทนได้ยาก จัดเป็นสามัญญลักษณะได้ ?
 
ก. อนิจจตา
 ข. ทุกขตา
 
ค. อนัตตตา
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๗. สภาพที่มิใช่ตัวตนเราเขา จัดเป็นสามัญญลักษณะใด ?
 
ก. อนิจจตา
 ข. ทุกขตา
 ค. อนัตตตา
 
ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๘. อปัสสเสนธรรม พิจารณาแล้วควรทำอย่างไร ?
 
ก. อดกลั้น
 ข. เว้น
 ค. บรรเทา
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๙. เมื่อเกิดความร้อนหนาวหิวกระหาย พิจารณาแล้วควรทำอย่างไร ?
 
ก. บริโภค
 ข. อดกลั้น
 
ค. เว้น
 ง. บรรเทา
 ๒๐. พิจารณาแล้วต้องเว้น ควรใช้ในเรื่องใด ?
 
ก. คบอันธพาล
 ข. เล่นการพนัน
 ค. เสพสิ่งเสพติด
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๒๑. พิจารณาเห็นอกุศลที่เกิดขึ้นภายในจิตใจแล้ว ควรทำอย่างไร ?
 
ก. บริโภค
 ข. อดกลั้น
 ค. เว้น
 ง. บรรเทา
 ๒๒. ผู้แรกถึงกระแสพระนิพพาน หมายถึงพระอริยบุคคลชั้นใด ?
 ก. พระโสดาบัน
 
ข. พระสกทาคามี
 ค. พระอนาคามี
 ง. พระอรหันต์
 ๒๓. พระอริยบุคคลชั้นไหน ต้องกลับมาเกิดในโลกมนุษย์อีกหนึ่งครั้ง ?
 
ก. พระโสดาบัน
 ข. พระสกทาคามี
 
ค. พระอนาคามี
 ง. พระอรหันต์
 ๒๔. พระอริยบุคคลตั้งแต่ชั้นไหน ไม่ต้องกลับมาเกิดในมนุษย์โลก ?
 
ก. พระโสดาบัน
 ข. พระสกทาคามี
 ค. พระอนาคามี
 
ง. ถูกทุกข้อ
 ๒๕. โสดาปัตติผล ยังละสังโยชน์ใดไม่ได้ ?
 
ก. สักกายทิฏฐิ
 ข. วิจิกิจฉา
 ค. กามราคะ
 
ง. สีลัพพตปรามาส

 ๒๖. มรรคผลใด ทำราคะ โทสะ และโมหะให้เบาบาง ?
 
ก. โสดาปัตติผล
 ข. สกทาคามิผล
 
ค. อนาคามิผล
 ง. อรหัตตผล
 ๒๗. มรรค ๔ เปรียบเสมือนอะไร ?
 
ก. โรค
 ข. ยารักษาโรค
 
ค. อาการที่หายจากโรค
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๒๘. ผล ๔ เปรียบเสมือนอะไร ?
 
ก. โรค
 ข. ยารักษาโรค
 ค. อาการที่หายจากโรค
 
ง. ถูกทุกข้อ
 ๒๙. การแสดงธรรมที่อาจเปรียบได้กับการเดินทีละก้าว เรียกว่าอะไร ?
 ก. อนุปุพพิกถา
 
ข. ไตรลักษณ์
 ค. อิทธิบาท
 ง. อนัตตลักขณสูตร
 ๓๐. กถาใด ช่วยลดอาชญากรรมด้านร่างกายและทรัพย์สินในสังคมได้ ?
 
ก. ทานกถา
 ข. สีลกถา
 
ค. สัคคกถา
 ง. กามาทีนวกถา
 ๓๑. กถาใด ช่วยลดอาชญากรรมทางเพศในสังคมได้ ?
 
ก. ทานกถา
 ข. สีลกถา
 ค. สัคคกถา
 ง. กามาทีนวกถา
 ๓๒. กถาใด แสดงถึงผลดีของการไม่หมกมุ่นในกามคุณ ?
 
ก. ทานกถา
 ข. สีลกถา
 ค. สัคคกถา
 ง. เนกขัมมานิสังสกถา
 ๓๓. อุปสรรคที่ขัดขวางไม่ให้บุคคลประสบความสำเร็จ เรียกว่าอะไร ?
 ก. มาร
 
ข. ทุจริต
 ค. อคติ
 ง. อกุศลมูล
 ๓๔. ขันธมาร หมายถึงอะไร ?
 
ก. ขันธ์ ๒
 ข. ขันธ์ ๓
 ค. ขันธ์ ๔
 ง. ขันธ์ ๕
 ๓๕. บุคคลถูกมารใดครอบงำ จึงทุจริตคอร์รัปชัน ?
 ก. กิเลสมาร
 
ข. ขันธมาร
 ค. มัจจุมาร
 ง. อภิสังขารมาร
 ๓๖. ในระดับสังคมจะชนะมารได้ ด้วยการบำเพ็ญธรรมใด ?
 ก. เบญจศีล
 
ข. เมตตา
 ค. กรุณา
 ง. มุทิตา
 ๓๗. ทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ หมายถึงประโยชน์ในชาติไหน ?
 
ก. อดีตชาติ
 ข. ชาติปัจจุบัน
 ค. ชาติหน้า
 ง. ชาติต่อ ๆ ไป
 ๓๘. ข้อใด จัดเป็นอารักขสัมปทา ?
 
ก. ขยันหา
 ข. รักษาดี
 
ค. มีกัลยาณมิตร
 ง. เลี้ยงชีวิตพอเพียง
 ๓๙. อันเพื่อนดีมีหนึ่งถึงจะน้อย ดีกว่าร้อยเพื่อนคิดริษยา ตรงกับข้อใด ?
 
ก. อุฎฐานสัมปทา
 ข. อารักขสัมปทา
 ค. กัลยาณมิตตตา
 
ง. สมชีวิตา
 ๔๐. หลักเศรษฐกิจพอเพียง จัดเป็นทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ข้อใด ?
 
ก. อุฏฐานสัมปทา
 ข. อารักขสัมปทา
 ค. กัลยาณมิตตตา
 ง. สมชีวิตา
 ๔๑. สัมปรายิกัตถประโยชน์ หมายถึงประโยชน์ในชาติไหน ?
 
ก. ชาติอดีต
 ข. ชาติปัจจุบัน
 ค. ชาติหน้า
 
ง. ถูกทุกข้อ
 ๔๒. เชื่อว่าทำดีผลไม่เป็นชั่ว ทำชั่วผลไม่เป็นดี จัดเป็นสัมปทาใด ?
 ก. สัทธาสัมปทา
 
ข. สีลสัมปทา
 ค. จาคสัมปทา
 ง. ปัญญาสัมปทา
 ๔๓. การสมาทานปฏิบัติตามศีล ๕ จัดเป็นสัมปทาใด ?
 
ก. สัทธาสัมปทา
 ข. สีลสัมปทา
 
ค. จาคสัมปทา
 ง. ปัญญาสัมปทา
 ๔๔. ในทิศ ๖ มารดาบิดา จัดเป็นทิศใด ?
 ก. ทิศเบื้องหน้า
 
ข. ทิศเบื้องขวา
 ค. ทิศเบื้องซ้าย
 ง. ทิศเบื้องบน
 ๔๕. มรดกตกทอดจากพ่อแม่ที่สำคัญที่สุด คืออะไร ?
 
ก. ทรัพย์สิน
 ข. ที่ดิน
 ค. ที่พักอาศัย
 ง. ชีวิต
 ๔๖. บุตรธิดา ควรตอบแทนคุณมารดาบิดาด้วยวิธีใด ?
 
ก. เลี้ยงกาย
 ข. เลี้ยงใจ
 ค. เป็นลูกที่ดี
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๔๗. ควรแสดงความเคารพต่อทิศเบื้องขวาคือครูอาจารย์ด้วยวิธีใด ?
 
ก. ยืนต้อนรับ
 ข. เชื่อฟัง
 ค. ตั้งใจศึกษา
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๔๘. สามีพึงปฏิบัติหน้าที่ต่อปัจฉิมทิศคือภรรยาอย่างไร ?
 
ก. ยกย่อง
 ข. ไม่ดูหมิ่น
 ค. ไม่นอกใจ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๔๙. ภรรยาพึงปฏิบัติต่อสามีอย่างไร ?
 
ก. ดูแลญาติสามี
 ข. ดูแลทรัพย์สิน
 ค. ไม่นอกใจ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๕๐. บุคคลควรปฏิบัติต่ออุปริมทิศคือพระภิกษุสามเณรอย่างไร ?
 
ก. พูดดีกับท่าน
 ข. ทำดีกับท่าน
 ค. อุปถัมภ์ด้วยปัจจัย ๔
 ง. ถูกทุกข้อ


ธรรมศึกษา ชั้นโท

ปัญหาและเฉลย วิชา อนุพุทธประวัติ

ระดับมัธยมศึกษา

สอบในสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๖๗

 ๑. ปิปผลิ เป็นชื่อเดิมของพระเถระใด ?
 
ก. พระวัปปะ
 ข. พระสีวลี
 ค. พระอุบาลี
 ง. พระมหากัสสปะ
 ๒. บิดาของปิปผลิมาณพ เกิดในวรรณะใด ?
 
ก. กษัตริย์
 ข. พราหมณ์
 
ค. แพศย์
 ง. ศูทร
 ๓. ปิปผลิมาณพแต่งงานขณะมีอายุกี่ปี ?
 
ก. ๑๖ ปี
 ข. ๑๘ ปี
 ค. ๑๙ ปี
 ง. ๒๐ ปี
 ๔. ปิปผลิมาณพแต่งงานแล้ว ไม่ยินดีในเรื่องใด ?
 
ก. โชคชะตา
 ข. กามารมณ์
 
ค. อาชีพการงาน
 ง. ทรัพย์สมบัติ
 ๕. ปิปผลิมาณพได้พบเห็นอะไร จึงเกิดความเลื่อมใสในพระพุทธเจ้า ?
 
ก. บุคลิก
 ข. รูปร่าง
 ค. พระรัศมี
 
ง. สง่างามและสงบ
 ๖. พระมหากัสสปะ ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้เลิศด้านใด ?
 
ก. บริวารมาก
 ข. ตาทิพย์
 ค. ทรงธุดงค์
 
ง. แสดงธรรมพิสดาร
 ๗. พระมหากัสสปะเป็นประธานทำสังคายนา ณ สถานที่ใด ?
 
ก. วัดเชตวัน
 ข. วัดเวฬุวัน
 ค. ถ้ำสุกรขาตา
 
ง. ถ้ำสัตตบรรณ
 ๘. พระมหากัสสปะ เป็นประธานในการทำสังคายนาครั้งที่เท่าไร ?
 ก. ครั้งที่ ๑

 ข. ครั้งที่ ๒
 ค. ครั้งที่ ๓
 ง. ครั้งที่ ๔
 ๙. พระมหากัสสปะนิพพาน ขณะมีอายุกี่ปี ?
 
ก. ๘๐ ปี
 ข. ๙๐ ปี
 ค. ๑๐๐ ปี
 ง. ๑๒๐ ปี
 ๑๐. พระมหากัจจายนะ เดิมชื่อว่ากัญจนะ เพราะเหตุใด ?
 
ก. ผิวดำแดง
 ข. ผิวขาว
 ค. ผิวเหลือง
 ง. ผิวเหมือนทองคำ
 ๑๑. พระมหากัจจายนะ เป็นชาวเมืองใด ?
 
ก. ราชคฤห์
 ข. พาราณสี
 ค. สาวัตถี
 ง. อุชเชนี
 ๑๒. พระมหากัจจายนะ ก่อนออกบวชท่านสำเร็จการศึกษาด้านใด ?
 
ก. ไตรสิกขา
 ข. ไตรลักษณ์
 ค. ไตรเพท
 ง. ไตรเทพ
 ๑๓. พระมหากัจจายนะ ก่อนออกบวชเคยทำงานตำแหน่งอะไร ?
 
ก. ทหาร
 ข. ปุโรหิต
 ค. แพทย์
 ง. ช่วงทำอาวุธ
 ๑๔. กษัตริย์พระองค์ใด ส่งกัจจายนะไปทูลเชิญพระพุทธเจ้า ?
 
ก. สุทโธทนะ
 ข. จัณฑปัชโชติ
 ค. พิมพิสาร
 ง. อชาตศัตรู
 ๑๕. พระมหากัจจายนะ ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้เลิศด้านใด ?
 
ก. มีฤทธิ์
 ข. ทรงธุดงค์
 ค. มีลาภมาก
 ง. อธิบายความย่อให้พิสดาร
 ๑๖. เจ้าชายอานนท์ ประสูติที่เมืองใด ?
 ก. กบิลพัสดุ์

 ข. พาราณสี
 ค. ราชคฤห์
 ง. สาวัตถี
 ๑๗. เจ้าชายอานนท์ประสูติตรงกับวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือนอะไร ?
 
ก. เดือน ๓
 ข. เดือน ๖
 ค. เดือน ๘
 ง. เดือน ๑๒
 ๑๘. เจ้าชายอานนท์ เป็นพระโอรสของกษัตริย์พระองค์ใด ?
 
ก. สุทโธทนะ
 ข. สุกโกทนะ
 ค. อมิโตทนะ
 ง. โธโตทนะ
 ๑๙. พระอานนท์บรรลุพระโสดาปัตติผล เพราะฟังธรรมจากใคร ?
 
ก. พระอัสสชิ
 ข. พระวัปปะ
 ค. พระภัททิยะ
 ง. พระปุณณมันตานีบุตร
 ๒๐. พระอานนท์ได้รับเลือกเป็นพุทธอุปัฏฐาก เพราะเหตุใด ?
 
ก. มีสติปัญญาดี
 ข. รอบคอบ
 ค. เป็นพระญาติ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๒๑. พระอานนท์ ได้รับยกย่องว่าเป็นผู้เลิศด้านใด ?
 
ก. มีปัญญามาก
 ข. มีฤทธิ์มาก
 ค. มีบริวารมาก
 ง. เป็นพหูสูต
 ๒๒. คราวปฐมสังคายนา พระอานนท์ทำหน้าที่วิสัชนาเรื่องใด ?
 
ก. พระวินัย
 ข. พระสูตร
 ค. พระสูตรและพระอภิธรรม
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๒๓. พระอานนท์นิพพาน ณ ที่ใด ?
 
ก. บนแม่น้ำ
 ข. บนอากาศ
 ค. บนภูเขา
 ง. บนพื้นดิน
 ๒๔. พระอานนท์นิพพานแล้ว อัฐิธาตุตกลงบนพื้นดิน ๒ ฝั่งแม่น้ำใด ?
 ก. โรหิณี

 ข. คงคา
 ค. ยมุนา
 ง. สินธู
 ๒๕. พระอุบาลี เป็นบุตรนายช่างใด ?
 
ก. ช่างทอผ้า
 ข. ช่างทำอาวุธ
 ค. ช่วงทำทอง
 ง. ช่างตัดผม

 ๒๖. เหล่าขัตติยกุมารขอพระพุทธเจ้าให้บวชอุบาลีก่อน เพราะเหตุใด ?
 ก. เพื่อลดมานะ
 
ข. อายุมากกว่า
 ค. เป็นที่เคารพ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๒๗. พระอุบาลี ได้รับยกย่องว่าเป็นผู้เลิศด้านใด ?
 
ก. ทรงพระสูตร
 ข. ทรงพระวินัย
 
ค. มีฤทธิ์มาก
 ง. มีปัญญามาก
 ๒๘. ในคราวปฐมสังคายนา พระอุบาลีได้รับเลือกให้วิสัชนาเรื่องใด ?
 ก. พระวินัย
 
ข. พระสูตร
 ค. พระอภิธรรม
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๒๙. พระสีวลี เกิดในวรรณะใด ?
 ก. กษัตริย์
 
ข. พราหมณ์
 ค. แพศย์
 ง. ศูทร
 ๓๐. สีวลีกุมาร เป็นพระโอรสของพระนางใด ?
 
ก. พิมพา
 ข. สุปปวาสา
 
ค. กีสาโคตมี
 ง. สิริมหามายา
 ๓๑. สีวลีกุมารอยู่ในครรภ์เป็นเวลานาน ทำให้พระมารดาได้รับผลอย่างไร ?
 ก. มีลาภมาก
 
ข. คลอดง่าย
 ค. ปลอดภัย
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๓๒. พระสีวลี ได้รับการบวชจากใคร ?
 
ก. พระพุทธเจ้า
 ข. พระสารีบุตร
 
ค. พระอุบาลี
 ง. พระอานนท์
 ๓๓. พระสีวลี ได้รับยกย่องว่าเป็นผู้เลิศด้านใด ?
 
ก. ทรงธุดงค์
 ข. มีปัญญามาก
 ค. มีฤทธิ์มาก
 ง. มีลาภมาก
 ๓๔. ราหุลกุมาร มีความเกี่ยวข้องกับเจ้าชายสิทธัตถะในฐานะใด ?
 ก. พระโอรส
 
ข. พระนัดดา
 ค. พระอนุชา
 ง. พระเชษฐา
 ๓๕. ราหุลกุมารบรรพชา ขณะมีพระชันษาเท่าไร ?
 
ก. ๕ ขวบ
 ข. ๖ ขวบ
 ค. ๗ ขวบ
 
ง. ๘ ขวบ
 ๓๖. พระราหุล ได้รับยกย่องว่าเป็นผู้เลิศด้านใด ?
 
ก. ใคร่ในฌาน
 ข. ใฝ่การศึกษา
 
ค. ถือธุดงค์
 ง. สันโดษ
 ๓๗. พระอุบลวรรณาเถรี เดิมเป็นธิดาของใคร ?
 
ก. กษัตริย์
 ข. พราหมณ์
 ค. เศรษฐี
 
ง. พ่อค้า
 ๓๘. พระอุบลวรรณาเถรี ได้รับยกย่องว่าเป็นผู้เลิศด้านใด ?
 
ก. มีปัญญามาก
 ข. มีฤทธิ์มาก
 
ค. มีตาทิพย์
 ง. ทรงวินัย
 ๓๙. ภิกษุณีใด ได้รับยกย่องว่ามีความรู้ความชำนาญในพระวินัย ?
 
ก. เขมา
 ข. อุบลวรรณา
 ค. ปฏาจารา
 
ง. กีสาโคตรมี
 ๔๐. พระกีสาโคตรมีเถรี ได้รับยกย่องว่าเป็นผู้เลิศด้านใด ?
 ก. ทรงจีวรเศร้าหมอง
 
ข. มีลาภ
 ค. มีปัญญา
 ง. มีฤทธิ์
 ๔๑. วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา คือวันใด ?
 
ก. มาฆบูชา
 ข. วิสาขบูชา
 ค. อาสาฬหบูชา
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๔๒. วันใด ไม่มีการบูชาพระรัตนตรัยด้วยการเดินเวียนเทียน ?
 
ก. มาฆบูชา
 ข. วิสาขบูชา
 ค. อาสาหฬบูชา
 ง. เทโวโรหณะ
 ๔๓. การบำเพ็ญบุญเดือนมาฆปุณณมี ตรงกับเดือนใด ?
 ก. เดือน ๓
 
ข. เดือน ๖
 ค. เดือน ๘
 ง. เดือน ๑๒
 ๔๔. พระโอวาทใด ทรงประทานแก่พระสงฆ์ที่มาประชุมในวันมาฆบูชา ?
 
ก. อนุปุพพีกถา
 ข. โอวาทปาติโมกข์
 ค. อริยสัจ ๔
 ง. อัปปมาทธรรม
 ๔๕. วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖ ตรงกับวันใด ?
 
ก. มาฆบูชา
 ข. วิสาขบูชา
 ค. อัฏฐมีบูชา
 ง. อาสาฬหบูชา
 ๔๖. วันวิสาขบูชา เป็นวันน้อมระลึกถึงพระรัตนะใด ?
 ก. พุทธรัตนะ

 ข. ธรรมรัตนะ
 ค. สังฆรัตนะ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๔๗. วันอัฏฐมีบูชา มีความสำคัญเกี่ยวกับพระพุทธเจ้าอย่างไร ?
 
ก. ประสูติ
 ข. ตรัสรู้
 ค. ปรินิพพาน
 ง. ถวายพระเพลิง
 ๔๘. วันอัฏฐมีบูชา มีขึ้นหลังพุทธปรินิพพานกี่วัน ?
 
ก. ๕ วัน
 ข. ๗ วัน
 ค. ๘ วัน
 
ง. ๑๕ วัน
 ๔๙. พระพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรมเทศนากัณฑ์แรกในวันใด ?
 
ก. มาฆบูชา
 ข. วิสาขบูชา
 ค. อัฏฐมีบูชา
 ง. อาสาฬหบูชา
 ๕๐. วันอาสาฬหบูชา พระพุทธเจ้าทรงแสดงพระธรรมเทศนาชื่อว่าอะไร ?
 ก. ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร
 
ข. มงคลสูตร
 ค. รัตนสูตร
 ง. อัคคัญญสูตร


ธรรมศึกษา ชั้นโท

ปัญหาและเฉลย วิชา อุโบสถศีล (วินัย)

ระดับมัธยมศึกษา

สอบในสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๖๗

 ๑. อุโบสถศีลปลูกฝังให้ผู้ปฏิบัติมีชีวิตเช่นไร ?
 
ก. เด็ดเดี่ยว
 ข. เจ้าระเบียบ
 ค. เข้ากับคนง่าย
 ง. เรียบง่าย
 ๒. ข้อปฏิบัติใด ตรงกับอุโบสถก่อนพุทธกาล ?
 
ก. อดนอน
 ข. อดยา
 ค. อดอาหาร
 
ง. อดน้ำ
 ๓. พระพุทธเจ้าทรงให้ชาวพุทธประชุมกันในวันพระ เพื่อประโยชน์ใด ?
 
ก. ถวายทาน
 ข. ฟังธรรม
 
ค. ถวาดวัด
 ง. พบปะกัน
 ๔. ข้อใด ไม่มีในการรักษาอุโบสถก่อนพุทธกาล ?
 
ก. รับสรรณคมน์
 ข. ขอศีล
 ค. รักษาศีล
 ง. อดอาหาร
 ๕. การรักษาอุโบสถ เป็นการสั่งสมบุญกุศลของใคร ?
 
ก. ภิกษุ
 ข. สามเณร
 ค. นักพรต
 ง. ผู้ครองเรือน
 ๖. คำว่า อุโบสถ หมายถึงข้อใด ?
 
ก. การเข้าสมาธิ
 ข. การเข้าจำ
 
ค. การเข้าวัด
 ง. การเข้าพรรษา
 ๗. ข้อใด เป็นการรักษาอุโบสถที่ไม่ตรงจุดประสงค์ ?
 
ก. ละบาป
 ข. เพิ่มบุญ
 ค. ขัดเกลากิเลส
 ง. แก้เคราะห์กรรม
 ๘. พระพุทธเจ้าไม่ได้ทรงกำหนดให้รักษาอุโบสถในวันใด ?
 ก. ๔ ค่ำ
 
ข. ๘ ค่ำ
 ค. ๑๔ ค่ำ
 ง. ๑๕ ค่ำ
 ๙. การรักษาอุโบสถเป็นการปฏิบัติตามข้อใด ?
 ก. พุทธบัญญัติ
 
ข. รัฐธรรมนูญ
 ค. กฎหมาย
 ง. กฎโรงเรียน
 ๑๐. นักเรียนควรถึงไตรสรณคมน์ในฐานะอะไร ?
 ก. เป็นที่พึ่ง
 
ข. สิ่งศักดิ์สิทธิ์
 ค. ให้โชคลาภ
 ง. แก้กรรม
 ๑๑. ไตรสรณคมน์ คือการถึงสรณะ ๓ มีความหมายตามข้อใด ?
 
ก. เข้าใกล้
 ข. อยู่ใกล้
 ค. นั่งใกล้
 ง. นับถือ
 ๑๒. พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เรียกรวมกันว่าอะไร ?
 ก. พระรัตนตรัย
 
ข. พระประธาน
 ค. พระประจำวัน
 ง. พระบูชา
 ๑๓. ข้อใด ไม่ใช่ความหมายของคำว่า พุทธะ ?
 
ก. ผู้รู้
 ข. ผู้ตื่น
 ค. ผู้เบิกบาน
 ง. ผู้แนะนำ
 ๑๔. พระพุทธเจ้า ได้ชื่อว่าเป็นสรณะของชาวโลก เนื่องด้วยสาเหตุใด ?
 ก. กำจัดภัย
 
ข. กำจัดกิเลส
 ค. กำจัดมาร
 ง. กำจัดศัตรู
 ๑๕. พระธรรมปกป้องผู้ปฏิบัติไม่ให้ตกไปสู่ที่เช่นใด ?
 
ก. นรก
 ข. เปรต
 ค. อสุรกาย
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๑๖. พระธรรมได้ถูกบันทึกไว้ในรูปแบบที่เรียกว่าอะไร ?
 
ก. ไตรสิกขา
 ข. ไตรเพท
 ค. ไตรปิฎก
 
ง. ไตรภูมิ
 ๑๗. พระสงฆ์เป็นสรณะของชาวโลก เนื่องด้วยสาเหตุใด ?
 
ก. เป็นผู้นำ
 ข. เป็นเนื้อนาบุญ
 
ค. เป็นผู้ทรงศีล
 ง. เป็นผู้วิเศษ
 ๑๘. ข้อใด เป็นจุดเริ่มต้นของการเป็นพุทธศาสนิกชน ?
 ก. ถือสรณคมน์
 
ข. ถือผ้าไตร
 ค. ถือศีล
 ง. ถือพรหมจรรย์
 ๑๙. การรับสรณคมน์ ถ้าไม่ทำต่อหน้าพระพุทธเจ้า นิยมทำต่อหน้าใคร ?
 
ก. เทวรูป
 ข. พระสงฆ์
 
ค. เจ้าสำนัก
 ง. เจ้าลัทธิ
 ๒๐. นักเรียนทำอย่างไร จึงจะเข้าถึงพระรัตนตรัยได้ดียิ่งขึ้น ?
 
ก. เข้าห้องสมุด
 ข. เข้าวัด
 ค. ทำตามคำสอน
 
ง. ห้อยของขลัง
 ๒๑. เมื่อรับไตรสรณคมน์แล้ว นักเรียนควรปฏิบัติตนตามข้อใด ?
 
ก. ดูดวง
 ข. สืบชะตา
 ค. บูชาพญานาค
 ง. ขัดเกลากิเลส
 ๒๒. คนทั่วไปเข้าเป็นพุทธบริษัทด้วยวิธีใด ?
 
ก. สมาทานศีล
 ข. รับศีล
 ค. พุทธมามกะ
 
ง. อุปสมบท
 ๒๓. ข้อใด ไม่ใช่การเข้าถึงไตรสรณคมน์ ?
 
ก. นึกถึงยามมีภัย
 ข. ศึกษาธรรมะ
 ค. บวชพระ
 ง. สะสมเครื่องราง
 ๒๔. สาเหตุใด ทำให้ความเป็นพุทธศาสนิกชนสิ้นสุดลง ?
 ก. เปลี่ยนศาสนา
 
ข. ไม่รู้คำสอน
 ค. ไม่ทำบุญ
 ง. ให้ร้ายพระสงฆ์
 ๒๕. “พระสงฆ์ปฏิบัติชอบจริงหรือ” เป็นความเศร้าหมองสรณคมน์ข้อใด ?
 
ก. ความไม่รู้
 ข. ความรู้ผิด
 ค. ความเฉยเมย
 ง. ความลังเล

 ๒๖. “พระรัตนตรัยช่วยให้สอบได้” เป็นความเศร้าหมองสรณคมน์ข้อใด ?
 
ก. ความลังเล
 ข. ความสงสัย
 ค. ความเข้าใจผิด
 
ง. ความดูแคลน
 ๒๗. ข้อใด ปฏิบัติตนผิดจากคำสอนของพระพุทธเจ้า ?
 
ก. บูชาเทพ
 ข. บูชาราหู
 ค. บูชาไฟ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๒๘. ข้อใด ควรเคารพนับถือเป็นสิ่งแทนพระพุทธเจ้า ?
 
ก. ศาลเจ้า
 ข. เทวรูป
 ค. ของขลัง
 ง. พระพุทธรูป
 ๒๙. การปฏิบัติตนให้ถูกตามคำสอนพระพุทธเจ้า สรณคมน์จะเป็นเช่นไร ?
 
ก. ขาด
 ข. เศร้าหมอง
 ค. บริสุทธิ์
 
ง. ถูกทุกข้อ
 ๓๐. อุโบสถศีล เมื่อข้อใดข้อหนึ่งขาด จะมีผลอย่างไร ?
 ก. ขาดทุกข้อ
 
ข. ขาดบางข้อ
 ค. ขาดข้อเดียว
 ง. ขาดทีละข้อ
 ๓๑. องค์ประกอบใด ทำให้อุโบสถศีลข้อที่ ๑ ขาด ?
 
ก. สัตว์มีชีวิต
 ข. เจตนาฆ่า
 ค. พยายามฆ่า
 ง. สัตว์นั้นตาย
 ๓๒. องค์ประกอบใด ทำให้อุโบสถศีลข้อที่ ๒ ขาด ?
 
ก. มีเจ้าของ
 ข. ลักของมาได้
 
ค. คนเชื่อ
 ง. กลืนลงคอ
 ๓๓. อุโบสถศีลข้อที่ ๓ ขาดลงเพราะประพฤติผิดเรื่องใด ?
 ก. กามารมณ์
 
ข. ติดเกมส์
 ค. ติดกัญชา
 ง. ติดเพื่อน
 ๓๔. อุโบสถศีลข้อที่ ๔ ฝึกให้เป็นคนมีนิสัยเช่นไร ?
 
ก. กินง่าย
 ข. นอนง่าย
 ค. ไม่ถือตัว
 ง. พูดจริง
 ๓๕. อุโบสถศีลข้อที่ ๕ ป้องกันนักเรียนให้ห่างไกลจากอะไร ?
 
ก. หนีเรียน
 ข. พนันบอล
 ค. เล่นเกมส์
 ง. สิ่งเสพติด
 ๓๖. เมื่อนักเรียนรักษาอุโบสถศีล ต้องงดเครื่องดื่มประเภทใด ?
 
ก. น้ำผลไม้
 ข. โกโก้
 ค. เหล้า
 
ง. กาแฟ
 ๓๗. อุโบสถศีลข้อที่ ๖ หลังเที่ยงวันแล้ว ต้องงดอาหารมื้อใด ?
 
ก. มื้อเช้า
 ข. มื้อสาย
 ค. มื้อกลางวัน
 ง. มื้อเย็น
 ๓๘. ข้อห้ามของอุโบสถศีลข้อที่ ๗ คืออะไร ?
 
ก. แต่งหน้า
 ข. ทาปาก
 ค. ทาเล็บ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๓๙. ข้อใด ไม่ขัดต่อการรักษาอุโบสถศีลข้อที่ ๗ ?
 ก. ฟังธรรมะ
 
ข. ฟังเพลง
 ค. ฟังลิเก
 ง. ฟังนิยาย
 ๔๐. ข้อใด ถือว่าไม่ปฏิบัติตามวิธีรักษาอุโบสถศีลข้อที่ ๗ ?
 
ก. ใส่ชุดขาว
 ข. ใส่น้ำหอม
 
ค. ใส่นาฬิกา
 ง. ใส่แว่น
 ๔๑. ข้อใด ถือว่าไม่ปฏิบัติตามวิธีรักษาอุโบสถศีลข้อที่ ๘ ?
 
ก. ดูดวง
 ข. ทรงเจ้า
 ค. เสริมสวย
 ง. นอนเตียงสูง
 ๔๒. ขั้นตอนใด ไม่ปรากฏในระเบียบพิธีรักษาอุโบสถ ?
 
ก. ขอศีล
 ข. รับศีล
 ค. รับสรณคมน์
 ง. ลาศีล
 ๔๓. การรักษาอุโบสถศีล ปัจจุบันนิยมรับศีลกับใคร ?
 
ก. พระพุทธเจ้า
 ข. พระสงฆ์
 
ค. พ่อแม่
 ง. ครู
 ๔๔. อุโบสถศีล ปัจจุบันนิยมรักษากันในสถานที่ใด ?
 ก. วัด
 
ข. โรงเรียน
 ค. โรงเจ
 ง. ศาลเจ้า
 ๔๕. ขณะรักษาอุโบสถศีล นักเรียนควรระมัดระวังอะไร ?
 ก. ไม่ให้ศีลขาด
 
ข. ไม่ให้เครียด
 ค. ไม่ให้ง่วง
 ง. ไม่ให้หลับ
 ๔๖. ขณะรักษาอุโบสถศีล นักเรียนควรปฏิบัติตนอย่างไร ?
 
ก. นั่งเล่น
 ข. เล่นโทรศัพท์
 ค. เล่นเกมส์
 ง. นั่งสมาธิ
 ๔๗. อุโบสถประเภทใด เป็นการปล่อยเวลาให้ผ่านไปโดยไร้ประโยชน์ ?
 ก. โคปาลกอุโบสถ
 
ข. นิคคัณฐอุโบสถ
 ค. อริยอุโบสถ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๔๘. อุโบสถประเภทใด เป็นการเลือกปฏิบัติตามความชอบใจของตน ?
 
ก. โคปาลกอุโบสถ
 ข. นิคคัณฐอุโบสถ
 
ค. อริยอุโบสถ
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๔๙. การรักษาอุโบสถศีลจะได้บุญและอานิสงส์มาก เพราะทำตามข้อใด ?
 
ก. เว้นข้อห้าม
 ข. เว้นทำผิด
 ค. เว้นทำบาป
 ง. ถูกทุกข้อ
 ๕๐. ข้อใด เป็นสาเหตุให้การรักษาอุโบสถศีลในพระพุทธศาสนาเสื่อมสูญ ?
 
ก. คนเกิดน้อย
 ข. คนแก่มีน้อย
 ค. คนสนใจมีน้อย
 
ง. คนตายมาก